اصولا سقائی در سرزمین عربستان به ویژه در آن تاریخ از القاب بسیار مهم و در خور توجه بوده و دلیل آن نیز کاملا روشن می‌باشد. همانطور که خوانندگان محترم آگاهی دارند سرزمین عربستان با آن وسعت از نظر آب بسیار بسیار در مضیقه بوده و گرما و سوزندگی هوا این امر را تشدید مینموده است به طوری که درآن زمان هر کجا چشمه و یا آبی دیده میشد بلافاصله محل اقامت و تمرکز قبیله و خانوادهای میگردید و بدیهی است افرادی که در فاصله دور از آب و منبع آن سکنی داشتند از نظر احتیاج با چه وضعی روبرو بودند و به همین جهت افرادی که در رفع این نقیصه و یا این مضیقه میکوشیدند و در این راه خیر یعنی رفع بیآبی ساکنین همت به خرج میدادند مورد احترام و اکرام همگان قرار میگرفتند. سقائی و یا سقایت از بهترین و عالیترین القابی بود که در آن تاریخ متداول و به افراد معتبر داده میشد.
از آنجائی که خاندان رسالت همواره پیشرو کارهای خیر
و عالم المنفعه بودند در این کار نیز چه در زمان جنگ و چه در زمان صلح کوشا بوده و تا حد فداکاری بذل همت نمودهاند مثلا حضرت امیر (ع) در غزوات بدر و حدیبیه سقایت را به عهده داشتند و یا حضرت امام حسین (ع) در جنگ صفین که در معیت پدر بزرگوار خود بودند و اهالی عراق چار بیآبی عجیبی گردیدند و در رفع آن فداکاری درخشانی را به منصه ظهور گذاردند.
اصولا برای سقائی درجات و مراتبی قائل شدهاند و به طور کلی آن را به دو نوع تقسیم نمودهاند اول – در حالت صلح و دوم – در حالت جنگ.
سقائی در حال صلح نیز دو قسم می‌باشد یکی جنبه کسبی دارد مانند کسی که کار و حرفه و شغل او سقائی است و برای امرار معاش از این طریق صاحب درآمد میگردد و این کار چون از نظر گرداندن زندگانی روزمره ضروری است لذا به عنوان «کسبی» شناخته شده لیکن دومی که صورت مستحب و قربته الی الله دارد و عامل آن بدون آن که کمترین نظر مادی داشته باشد در کاهش دادن بیآبی مردم
سعی و کوشش میکند که البته نوع اول چون جنبه انتفاعی دارد نمیتواند اهمیت و ارزش زیادی به خود بگیرد ولی نوع دوم که صرفا جنبه نزدیکی به خداوند و در طریق روحانیت و معنویت می‌باشد ارزنده و مورد اکرام است و سقایتی که خانواده خاتم النبیین به آن مبادرت داشتند از همین قسم یعنی به صورت قربة الی الله محسوب و منظور میگردد.
سقائی و سقایت در زمان جنگ نیز از 2 قسم تشکیل میگردید یکی مستحب و دیگری واجب.
سقایتی که در موقع جنگ مستحب خوانده میشد مربوط به رفع تشنگی از افرادی بود که همراه جنگجویان و در معیت آنها به میدان جنگ آمده و اگر آب دیروز زود به آنها میرسید تحمل آن را داشتند ولی سقایت واجب در حالتی است که جنگجویان و یا همراهان از شدت عطش با مرگ دست به گریبان باشند و در آن صورت جنبه وجوب دارد و هر فردی برای رهائی آنان موظف است که برای رساندن آب نهایت فداکاری را بنماید که عالیترین نمونه آن همان حضرت اباالفضل می‌باشد که در آن وضع به خصوص روز کربلا
در این راه چه کرد و چه صحنه از فداکاری از خود برجای گذارد. و به همین جهت است که حضرت عباس که چه در زمان صلح از نظر تقرب به درگاه باری تعالی و چه در هنگام جنگ از جهت رساندن آب به افراد و خویشانی که در حال موت بودند وظیفه سقایت را به اعلاترین درجه انجام داده و به عنوان سقا که از برازندهترین القاب آن زمان می‌باشد معروف و موصوف گردید.
