عباس علیهالسلام دین باوری هوشمند بود که در ایام زندگانی خود لحظهای
زیر بار ذلت و خواری نرفت، به مقامات پست و زودگذر دنیا پشت پا زد و برای شیرینی لذت دنیا بندگی حکام اموی و وعدههای پوچ آنان را نپذیرفت. او با شوق و اخلاص، جهاد در راه خدا را انتخاب کرد تا بر مرگی آگاهانه و در خدمت امام آزادگان جهان، با عزت نفس و سرفرازی شهید شود و برای همیشهی تاریخ، درس آزادگی به انسانها دهد (1).
او وارستهای بلند اختر بود که با تحمل سختیها و رنجها آرمان الهی و توحیدی خود را پی گرفت و با عبور از تمام قیود زمینی به مرز رهایی از مادیت و تعلق دست یافت. پروردهای پویا و پارسایی ربانی گردید و با تعلیم و تربیت مکتب خویش بر بلندای آزادگی جای گرفت.
آن حضرت، عزت را از خدا، پیامبر او و مؤمنان میدانست (2) و اطاعت از زمامدار عادل و امام زمان خود را برترین افتخار و مرتبه میشمرد. او به خوبی آموخته بود که حاجت خواستن از مردم، عزت را سلب و حیا را نابود میکند و عزت نفس، ثمرهی بینیازی از آنچه نزد دیگران است خواهد بود. (3) از این رو چون دشمن خواست از راههای مختلف او را بفریبد و دنیا را مقابل دیدگانش زینت دهد، با تمام توان رد کرد و دست از یاری امام خویش برنداشت و با این باور به دیدار محبوب خود شتافت.
1) بطل العلقمی، ج 2، ص 299-302،259 – 261؛ عباس بن علی، ص 53.
2) منافقون / 8.
3) اصول کافی، ج 3، ص 219.