جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

مقام رؤوس الشهداء

زمان مطالعه: 2 دقیقه

از جمله مقامات باب الصغیر، که نام قبرستانی در دمشق می‏باشد، مقام «رؤوس الشهداء» است که مرقدی در آنجا ساخته شده و 16 علامت بر روی آن به نشانه‏ی 16 سر گذاشته شده است. نام شهدایی که این مقام به آنان منسوب است از قرار زیر است:

1. ابوالفضل العباس بن امیرالمؤمنین علیهماالسلام.

2. علی بن الحسین الأکبر.

3. حبیب بن مظاهر.

4. قاسم بن الحسن.

5. عبدالله بن علی.

6. عمر بن علی.

7. الحر الریاحی.

8. محمد بن علی.

9. عبدالله بن عوف.

10. علی بن ابی‏بکر.

11. عثمان بن علی.

12. جعفر بن علی.

13. جعفر بن عقیل.

14. محمد بن مسلم.

15. عبدالله بن عقیل.

16. حسین بن عبدالله.

البته دفن سرهای مطهر شهدا در باب الصغیر، با قطع نظر از تعدادشان، با قرائن و اعتبارات موافق است. زیرا پس از وارد شدن اسرا به دمشق، هدفی که ابن‏زیاد از فرستادن اهل‏بیت علیهم‏السلام به شام و یزید از فراخواندن آنان داشت ظاهرا تأمین شده بود و مخصوصا با توجه به دگرگونی اوضاع شام و تحریک احساسات و افکار عمومی مردم آن شهر علیه دستگاه حاکم در نتیجه‏ی خطبه‏ی امام سجاد علیه‏السلام و دیگر فعالیتهای پیام رسانی اسرای اهل‏بیت علیهم‏السلام، ادامه‏ی رفتار سابق رژیم به صلاحش نبود، لذا هر چه زودتر وسایل مراجعت خاندان رسالت را به مدینه فراهم ساخت و طبعا این جریان، اقتضای آن را داشت که سرهای مقدس شهدا را نیز در همان دمشق به خاک سپرده باشند. نیز طبیعی است که پس از دفن سرهای مطهر در قبرستان عمومی شهر، جایگاه دفن مانند سایر مقامات محفوظ و نگهداری شده باشد.

ولی مرحوم امین در اعیان الشیعة (طبع بیروت، جلد 1، صفحه‏ی 627) می‏نویسد: من پس از سال 1321 ه در قبرستانی که معروف به باب الصغیر است مقامی را دیدم که

بر سردر آن سنگی بود که بر آن نوشته شده بود: «هذا رأس العباس بن علی و رأس علی بن الحسین الأکبر و رأس حبیب بن مظاهر«، اینجا محل دفن سر عباس بن علی و سر علی‏اکبر فرزند حسین و سر حبیب بن مظاهر است. دو سال بعد از آن، مقام مذکور ویران شد و بنای آن تجدید گردید و آن سنگ از سردر برداشته شد و در داخل مقام، ضریحی کار گذاشته شد که نام بسیاری از شهدای کربلا بر آن نوشته شده بود، ولکن حقیقت امر آن است که این مقام صرفا به همان سرهای شریف سه گانه که ذکر کردیم نسبت دارد (بر حسب آنچه بر سردر آن نوشته شده بود(. سپس علامه سید محسن امین اضافه می‏کند که ظن قوی آن است که این نسبت درست باشد… و خدا دانا است.