گرچه انسانهای سعادتمند بسیار به افتخار اخذ مدال «شهید» نایل شدهاند ولی بدون تردید شهیدان دارای درجات گوناگون
هستند، حضرت عباس علیهالسلام از آن افرادی بود که به راستی حایز مفهوم عمیق شهید و شهادت، به طور کامل بود و به تمام امتیازات شهادت نایل گردید و از برجستگان در میان شهیدان سرافراز شد.
چنانکه امام سجاد علیهالسلام فرمود: «او در قیامت دارای مقامی خواهد شد که همهی شهیدان از مقام او حسرت میبرند.» (1).
او کسی است که دستهایش زود از خودش شهید شدند و سر بریدهاش به گونهای ضربه دید که صورت و پشت صورتش مشخص نبود. (2).
امام سجاد علیهالسلام وقتی که روز 13 محرم سال 61، همراه بنیاسد کنار پیکر مطهر عباس علیهالسلام آمد، تا آن را به خاک بسپرد، خطاب او فرمود:
»و علیک منی السلام من شهید محتسب؛
ای شهید مخلص راه خدا، سلام من بر تو باد.» (3).
چنانکه قبلا خاطرنشان گردید، امام صادق علیهالسلام در ضمن ستایش او فرمود: «و مضی شهیدا» او شهید از دنیا رفت (4) و در زیارت نامهای که برای آن حضرت تنظیم نمود، خطاب به او فرمود:
»بعثک الله فی الشهداء؛ خداوند تو را در میان شهیدان
برانگیخت«. (5) این تعبیر «بعثت در میان شهیدان» به نظر نگارنده، بیانگر مقامی بالاتر از مقام شهادت است که میتوان در تعبیر فارسی آن را با جمله (شهید ممتاز) یا «شهید سرفراز» همگن نمود
به هر حال، حضرت عباس علیهالسلام شهید حاضر و ناظری است که بر قلهی شهادت، راست قامت ایستاده و نظارهگر صحنههاست تا با جاذبهی معنوی خود، شهادت طلب بپروراند و نام نامیش به دلها قوت بخشد، روحها را نشاط دهد، پاها و بازوان را محکم و استوار سازد و انسانهای شایسته را برای جبههها و صحنههای سخت اسلامی ذخیره نماید.
1) امالی صدوق، مجلس 70.
2) کامل الزیارة، ص 258.فراموش نمیکنم که حدود سال 1340 شمسی سعادت شرفیابی به حرم حضرت عباس علیهالسلام را پیدا کردم، دیدم بر فراز گند طلائیش پرچم سرخی نصب شده و در آن نوشته شده (یا هضیم) از بعضی پرسیدم معنی این واژه چیست؟ گفت: هضیم به معنی درهم ریخته و مخلوط میآید. سر مقدس حضرت عباس علیهالسلام بر اثر ضربهی عمود آهنین آن چنان شد که قسمت جلو و پشت سر در هم مخلوط شده بود.
3) مقتل الحسین مقرم، ص 398.
4) تنقیح المقال، ج 2، ص 128.
5) کامل الزیارة، ص 258.
