چنان که دیدیم نام نامی آن جناب را، حضرت ولیالله امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیهمالسلام عباس گذارد. عباس علیهالسلام، صیغهی مبالغه از مادهی عبس است که به معنی درهم شدن بشره و قبض و گرفتگی صورت می‌باشد. به مضمون «الأسماء تنزل من السماء» (اسامی، از آسمان نازل میشود) خداوند در اسم گذاری فرزند الهام میفرماید و اسامی اشخاص غالبا منطبق بااحوال و اوصاف مسما می‌باشد. آن جانب نیز چون به مفاد (أشداء علی الکفار) (1) بر دشمنان حق عبوس و در جنگ غیور و مهیب بوده، یا آنکه بر اثر صولت و شجاعت و غیرتی که آن حضرت در قبال دشمن و به هنگام قتال با قوم داشت، از خوف و بیم وی در وجود کریهه و خبیهی آن قوم کافر لئیم کراهت و عبوست ظاهر میشده است، لذا مسما به اسم عباس شده است (2).
منتخب طریحی و دیگر کتب، در وصف آن حضرت آوردهاند که: «کالجبل العظیم و قلبه کالطود الجسیم لأنه کان فارسا هماما و بطلا ضرغاما و کان جسورا علی الطعین و الضرب فی میدان الکافر و الحروب» (3).
فرزند رشید امیرالمؤمنین علیهالسلام، در جنگها و غزوات با شجاعان عرب پنجه درافکنده داد مردانگی میداد و جرأت و قوت را از حیدر کرار میراث داشت.
1) سورهی الفتح: آیهی 29.
2) خصائص العباسیة: صفحهی 118.
3) منتخب طریحی: شیخ فخرالدین الطریحی (متوفی 1085) صفحهی 312.
