سدانت و خدمتگزاری حرم مطهر

سدانت عبارت از خدمتگزاری معبد و پرداختن به شؤون آن و حفاظت آن از هر پیشامد سوئی می‏باشد. و پیش از اسلام، اعراب معابدی داشتند که چون کعبه، آنها را تعظیم و تکریم می‏نمودند، بر آنها حاجب و خدمه

می‏گماشتند، و کما اینکه برای کعبه هدایا و قربانی می‏بردند، برای آن معابد هم حیوانات و تحفه‏هائی می‏آوردند و چون کعبه به گرد آن طواف می‏کردند و در آنها مانند کعبه قربانی می‏نمودند، و همه‏ی اینها با وجود آگاهیشان به فضیلت بیت الحرام و کعبه‏ی مشرفه – که می‏دانستند بنای ابراهیم خلیل الرحمان است – انجام می‏گرفت. (1).

بنابراین واضح است که سرائی معظم که در آن عبادت خدای تعالی صورت می‏پذیرد و مأوای میهمانان و زائران و محل دعا توسل است، لاجرم باید دارای خدمه و سدنه (کسانی که سدانت می‏کنند) باشد که از حرمت آن مکان شریف پاسداری نمایند. و مقرر نمودن چنین افرادی، از لوازم عظمت محل و وجود اشیای گرانبها در آن است و هیچ جائی را که دارای شأن و بزرگی باشد ملاحظه نمی‏شود مگر آنکه از خدمه و سدنه برخوردار است.

البته بدین امر هم باید توجه داشت که به مناسبت رفعت مقام چنین مکانهای مقدسی، افراد عادی و کسانی که شایستگی لازم را ندارند برای این کار برگزیده نمی‏شوند، زیرا در غیر این صورت به حرمت و کرامت آن بقعه‏ی مبارکه لطمه وارد می‏شود، بلکه خدمتگزاران چنان آستانهائی باید از مردمان شریف و کریم قوم خود باشند و در مجد و شرف کسی بر آنان پیشی نجوید.

از اینجاست که مشاهده می‏کنیم سدانت و خدمتگزاری در حرم باب‏الحوائج قمر بنی‏هاشم سلام الله علیه نسل در نسل در اختیار افراد شریف و بزرگوار بوده است، تا بدانجا که این سعادت منتهی به سید گرانقدر، سید مصطفی و از او به خلف صالح و ارجمندش سید مرتضی گشت. و سید مرتضی آن کسی است که فضائل و محاسنش را حدی نیست و اقدامات نیکو و تلاشهای ارزنده‏ای درباره‏ی خدمت و عمران و تزئین آستان مقدس ابوالفضل علیه‏السلام انجام داده است، و الحق که مصداق تمام عیار سیادت و شرف و برخوردار از طهارت عنصر و وارث صفات کریمانه‏ی اجداد طاهرین خود بود.

و بعد از او فرزند پاک طینتش سید محمد حسن منصب پدر را در اختیار

گرفت و هم اکنون (زمان تألیف کتاب) هر آنچه که در وسع و توان دارد در خدمت حرم شریف انجام می‏دهد.

1) البدایة و النهایة؛ تألیف ابن‏کثیر، ج 2، ص 192.