علقمه نام نهری است که از فرات منشعب میگردیده و اطلان کلمه علقمه یا علقمی به آن به یکی از موارد زیر است.
الف – چون اسم شخصی که به حفر آن مبادرت نموده علقمی نام داشته لذا این نهر به اسم وی (نهر علقمه) خوانده شده است
ب – کلمه علقمه علاوه بر آنکه به معنای گیاهان تلخ و بدبو میباشد به معنای حنظل نیز آمده و چون در اطراف نهر مزبور این قبیل گیاهان به مقدار زیاد میروئیده لذا اسم علقمه بر آن نهاده شده است.
ج – برخی از مورخین نوشتهاند که این نهر قبلا دارای سدی بوده که توسط علقمی وزیر مستعصم خراب و نابود گردید و به همین جهت نهر علقمی یا نهر علقمه نامیده شده است.
و چون حضرت اباالفضل در کنار این نهر آن فداکاری بزرگ و شگفت آورد را به منصه ظهور گذارده و نهایت شجاعت و رشادت را انجام داد لذا یکی از القاب آن حضرت (بطل العلقمی) یا پهلوان علقمه تعیین گردیده است.