حضرت علی علیهالسلام اولین بار با حضرت زهرا علیهاالسلام ازدواج کرد و این ازدواج در سال دوم هجرت تحقق یافت، حضرت زهرا علیهاالسلام پس از نه سال زندگی مشترک با علی علیهالسلام به شهادت رسید و تا حضرت زهرا علیهاالسلام زنده بود، حضرت علی علیهالسلام با زن دیگری ازدواج نکرد. پس از حضرت زهرا علیهاالسلام، علی علیهالسلام در طول مدت عمرش با زنان دیگری ازدواج کردند که عبارتند از: امامه، امالبنین، خوله، امحبیب، اسماء، لیلی، امسعید،… (1).
در میان همسران حضرت علی علیهالسلام پس از حضرت زهرا علیهاالسلام مقام هیچ کدام از آنها به مقام ارجمند حضرت امالبنین علیهاالسلام نمیرسید. امالبنین بانویی شجاع، فداکار و بسیار با فضیلت بود و لیاقت آن را یافت که مادر حضرت عباس علیهالسلام گردد. از قراین به دست میآید که امالبنین علیهاالسلام سومین همسر حضرت علی علیهالسلام بود و در سالهای بین
20 تا 25 هجری با علی علیهالسلام ازدواج نمود.
سیره نویسان چگونگی ازدواج حضرت علی علیهالسلام با امالبنین را که نامش فاطمه بود، چنین نوشتهاند:
حضرت علی علیهالسلام میخواست با یک بانویی ازدواج کند که از یک خاندان شجاع و اصیل باشد تا اگر فرزندانی به وجود آورد، آن فرزندان از جانب مادر نیز کمالات انسانی از جمله شجاعت و دلاوری را به ارث ببرد و این از دستورهای مهم اسلام در امر مقدس ازدواج است که مردان در انتخاب همسر دقت کافی کنند. معیار انتخابشان براساس اصالت، تقوا، شجاعت و سایر ارزشهای انسانی باشد نه براساس ملک و منال و شهرت و زیبایی ظاهری.
حضرت علی علیهالسلام نخستین شاگرد پیامبر صلی الله علیه و آله است و از پیامبر صلی الله علیه و آله این درس را آموخته که فرمود:
ایاکم و خضراء الدمن؛
بپرهیزید از سبزیهایی که از جاهای ناپاک و آلوده میرویند.
شخصی پرسید: «منظور از این دستور چیست؟» پیامبر صلی الله علیه و آله در پاسخ فرمود:
المرءة الحسناء فی منبت السوء؛
بپرهیزید از ازدواج با زن زیبایی که از خانوادهی ناشایسته به وجود میآید. (2).
قانون وراثت، یک قانون محکم طبیعی است، در انتخاب همسر باید به آن توجه داشت، زیرا خصال او براساس قانون عمیق و وسیع وراثت، به فرزندش انتقال مییابد.
امام جعفر صادق علیهالسلام در ضمن گفتاری فرمود: در انتخاب همسر، بانویی را انتخاب کن که:
بکرا تنسب الی الخیر، و الی حسن الخلق…؛
دوشیزه و از خانواده خوب باشد، خوش اخلاق باشد. (3).
آری علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد، باید آیندهنگر و دوراندیش بود، از اول، عاقبت کار را دید که گفتهاند:
هر که ز اول بنگرد پایان کار
اندر آخر او نگردد شرمسار
1) ارشاد مفید (ترجمه شده(، ج 1، ص 355 – در اینکه آیا پس از حضرت زهرا علیهاالسلام، علی علیهالسلام با امامه ازدواج کرد یا با امالبنین علیهاالسلام به خوبی روشن نیست، ولی از مفهوم بعضی از روایات استفاده میشود که ازدواج با امالبنین بعد از امامه بوده است.
2) وسائل الشیعه، 14، ص 17.
3) فروع کافی، ج 5، ص 323.
